Kulinarne podróże po Chorwacji – wino

Chorwacja to wspaniałe smaki, kuchnia pochodząca z różnych okresów historycznych i regionów. Choć kraj ten jest niewielki, wszystkim turystom jest w stanie zaoferować wiele do przeżycia. Wśród pamiątek, które najczęściej przywozimy z podróży są lokalne smaki – w zależności od kraju, który odwiedziliśmy są to oliwy i oliwki, przetwory charakterystyczne dla danego regionu, słodycze czy alkohole. I to właśnie dziś chcielibyśmy Wam przybliżyć chorwackie wino i jego specyfikę, bo choć jest to cały czas rozwijająca się dziedzina w Chorwacji – nie jest ona tak często kojarzona właśnie z tym krajem – a szkoda, bowiem potencjał i wybór produktów, który tu znajdziemy jest imponujący.

Biorąc pod uwagę różnorodność klimatyczną Chorwacji (bowiem znajdziemy tu 4 strefy klimatyczne), różne ukształtowanie terenu i tradycję winiarską, która sięga początków, kiedy to w Europie zaczęto uprawiać winogrona na wino – nie trudno zorientować się, że Chorwacja jest wymarzonym regionem dla miłośników wina i enoturystyki. Choć w porównaniu z innymi krajami, produkcja wina nie jest tu na tak wielką skalę, jak chociażby we Francji czy Włoszech wybór smaków, szczepów i uprawy sprawiają, że każdy znajdzie tu coś dla siebie.

Chorwację dzielimy na 4 regiony winiarskie: Bregovita, Dalmacja, Istria i Kwarner oraz Slavonia i Podunavlje.

Bregovita Hrvatska to region winiarski znajdujący się w środkowej i północno zachodniej Chorwacji. To tutaj uprawia się i sadzi w większości białe odmiany winorośli takie jak: renski rizling, sauvignon pinot Chardonnay czy muskat zuti, a także rodzime odmiany. W tym regionie hodowcy skupieni są w mniejszych, rodzinnych winiarniach oraz stosują tradycyjne metody uprawy coraz częściej włączając nowoczesną biodynamikę. Liczne wzgórza i domki z piwnicami położone tuż przy polach – to właśnie tu rozpoczęła się historia tego regionu i uprawy. Specyficzne położenie, klimat i gleba pozwalają również na uprawę wina musującego będącego coraz częściej produkowanym trunkiem Bregovity Hrvatskiej.

Dalmacja obejmuje teren od Zadaru po Konvale na południowym krańcu Chorwacji. To właśnie tu znaleziono najstarsze zapisy dotyczące uprawy winorośli i produkuje się tu więcej win czerwonych niż białych. W tej części Chorwacji winnice są trudno dostępne, ale rosną tu najlepsze winorośle w całym kraju. Plavac mali z czarnych winogron i posip z białych winogron to podstawy win tego regionu, jednakże dużą popularnością cieszą się odmiany rodzime, które są coraz częściej wykorzystywane w produkcji. Plavac mail to odmiana, która rośnie najlepiej na stromych zboczach, dlatego też często możemy spotkać je na zboczach Wyspy Hvar czy Brać. Warto również zwrócić uwagę na Wyspę Korcula, która jest również ważnym miejscem na winiarskiej mapie Chorwacji. To właśnie tu znajdziemy grk i posip, czyli rodzime odmiany białych winorośli, z których produkowane są szlachetne, wysokiej jakości białe wina. W okolicy Szybenika znajdziemy odmiany babić i debit oraz czarne winogrona. Na południu - dubrownicka malvasia - owoc, z którego po przesuszeniu owoców powstają słodkie oraz wytrwane wina. W ciągu ostatnich lat pojawia się coraz więcej lokalnych producentów wina na terenie całej Dalmacji wykorzystujących coraz nowsze technologie w uprawie winorośli, produkując najlepsze wina uznawane przez międzynarodowych ekspertów.

Istria i Kwarner to północne wybrzeże Chorwacji, które tworzą jeden z czterech chorwackich regionów winiarskich. W tym regionie winogrona są uprawiane od starożytności i produkowane są tu wina bardzo wysokiej jakości. Położenie i łagodny śródziemnomorski klimat pozwalają na uprawę wielu rodzajów win od wytrawnych przez półwytrawne po słodkie. Malvazija to najczęściej uprawiana odmiana winogron na terenie Istrii, w Kwarnerze zaś zlahtina rosnąca na Wyspie Krk. W ostatnich latach panuje również trend, w którym to przywracane są odmiany rodzime, co prowadzi do urozmaicenia i poprawy jakości oferty proponowanej w tym regionie.

Slavonia i Podunavlje rozciągają się od Viroviticy i Daruvaru na Dunaju i Baranje na zachodzie skończywszy. To tutaj znajdziemy ogromne połacie porośnięte winogronami, z których to zbiorów powstaje najwięcej wina w całym kraju, a sama uprawa sięga czasów Starożytnego Rzymu. Wina z regionu Slavonii to przede wszystkim trunki uprawiane z odmian białych z grasevina na czele. Choć jest to odmiana międzynarodowa, wiele osób postrzega grasevinę jako rodzimą odmianę ze względu na wszechobecną produkcję tego trunku i często spotykaną w Chorwacji. Ze względu na duże odmiany upraw większość winnic jest dużych, jednakże w ostatnich latach pojawiają się też mali, rodzinni dostawcy.

Chorwacja winem stoi

Uprawa wina jest dziedziną gospodarki w Chorwacji, która jest dość ważna dla jej mieszkańców. Wielu z nich jest bezpośrednio lub pośrednio związanych z uprawą wina. Szacuje się zgodnie z oficjalnymi statystykami około 33.000 hektarów na terenie Chorwacji jest przeznaczonych pod uprawę winorośla. Struktura uprawiania winorośli wskazuje, że większość, bo blisko 80 % winiarni to małe, lokalne produkcje – ich wielkość to maksymalnie 1 hektar. Niektóre z nich produkują tylko wino na własny użytek, a tylko 20 winiarni w kraju przekracza produkcję wielkości 3000 hl/rok co plasuje ich w kategorii wielkich producentów na terenie Chorwacji. Dominującym trunkiem są białe wina (70%), 29% to produkcja win czerwonych, zaledwie 1% to produkcja win różowych. Podczas planowania podróży do tego bałkańskiego kraju warto zaplanować swoją wizytę w małej lokalne winiarni i przywieźć niepowtarzalną pamiątkę z wakacji, która długo będzie nam przypominała smak słonecznych winogron zrywanych na chorwackich zboczach?